20 kwietnia 1887r.

           

20 kwietnia 1887 roku na mocy trybu administracyjnego Józefa Piłsudskiego ukarano pięcioletnim zesłaniem, które miał odbywać na terenie Syberii. Szlak jego podróży na wschód wiódł z Wilna przez Petersburg, Moskwę, Niżny Nowogród, Tomsk, Krasnojarsk i Irkuck, aż do Kireńska nad Leną. Po ukończeniu gimnazjum w Wilnie młody Józef Piłsudski, jako świeżo upieczony maturzysta, na jesieni 1885 roku rozpoczął studia medyczne w dość odległym od rodzinnego domu Charkowie.  Z czasem jednak Piłsudskiego zaczęła coraz bardziej pociągać młodzieżowa działalność konspiracyjna w charkowskiej grupie organizacji Narodna Wola. Nie da się ukryć, że przybyły z Wilna Polak był jednym z aktywniejszych politycznie studentów, co musiało wkrótce doprowadzić do jego konfrontacji z surowym carskim prawem.

Na początku 1887 r. życiowe plany młodego wilnianina związane z nauką i kontynuowaniem socjalistycznej konspiracji zostały całkowicie zniweczone. Stało się tak za sprawą wykrycia przez policję polityczną Ochranę przygotowań do zamachu na cara Aleksandra III. Do pozbawienia życia rosyjskiego monarchy dążyła Frakcja Terrorystyczna Narodnej Woli. Józef zaś nieświadomy celu wyznaczonego przez tę organizację, wcielając się w rolę przewodnika pomógł narodnikom zdobyć w Wilnie truciznę, a następnie udzielił wsparcia uciekającemu za granicę członkowi spisku, Orestowi Goworuchinowi.

Aresztowany na początku kwietnia 1887 r. Piłsudski został osadzony w petersburskiej Twierdzy Pietropawłowskiej, gdzie oczekiwał na proces zamachowców, podczas którego miał zeznawać jako świadek.